Bu makalemizde “Hıçkırık Nasıl Geçer? 4 Doğal Hıçkırık Tedavisi!” konumuzu siz değerli okuyucularımız için derledik.
Hıçkırık, göğüs kafesini karın boşluğundan ayıran ve nefes almada önemli bir rol oynayan diyafram kasının istemsiz kasılmasıdır. Her kasılmadan sonra ses tellerinin aniden kapanması “hıçkırık” sesine neden olur.
Hıçkırık, diyaframın ani ve istemsiz bir şekilde kasılması sonucu oluşur. Bu kasılma sırasında küçük dil, gırtlaktaki ses tellerinin üzerine aniden ve sert bir şekilde kapanarak gırtlaktan tuhaf bir ses çıkar. Büyük porsiyonlarda yemek, alkollü ve gazlı içeceklerin tüketimi, ani heyecan, stres, sıcaklık değişimleri hıçkırıklara neden olabilir. Bazı durumlarda, altta yatan bir tıbbi durumun işareti olabilir. Bu nedenle, hıçkırıklarınız 48 saatten uzun sürerse veya yemek yeme, uyuma veya nefes almada sorunlara neden olacak kadar şiddetliyse, kesinlikle bir doktora görünmelisiniz.
Hıçkırık türleri, sürelerine göre sınıflandırılır. 48 saatten az sürerse akut hıçkırıktır. 2 ile 30 gün arasında sürerse inatçı hıçkırık, 1 aydan uzun sürerse dayanılmaz hıçkırık olarak sınıflandırılır. Kese kağıdına nefes almak ya da nefesinizi 20-30 saniye tutmak hıçkırığın geçmesinde etkili olabilir. Bu teknikler, diyaframı gevşetmek için akciğerlerde yeterli karbondioksit birikmesine izin verir. Ayrıca buzlu su ile gargara yapmak veya bir dakika içinde küçük yudumlarla bir bardak soğuk su içmek, çevre kasların düzenli hareketleriyle diyaframın gevşemesine neden olabilir.
Hıçkırık Neden Olur?
İnatçı hıçkırıkların nedenini belirlemek için doktorunuz fizik muayene yapacak ve size birkaç soru soracaktır. Bu noktada doktor nörolojik muayene de yapabilir. Nörolojik muayene sırasında doktor denge ve koordinasyonu, kas kuvveti ve yoğunluğunu, refleksleri, görüşü ve dokunmayı kontrol eder. Bu muayene sonucunda hıçkırıkların altta yatan tıbbi bir nedenden kaynaklandığından şüpheleniliyorsa bir veya birden fazla test yapılması gerekebilir. Bu testler arasında böbrek hastalığı, diyabet ve enfeksiyonlar için bir kan testi, vagus siniri, frenik sinir veya diyaframı etkileyebilecek anatomik anormallikleri saptamak için bir göğüs röntgeni, bilgisayarlı tomografi (BT) veya manyetik rezonans görüntüleme (MRI) yer alır. Sorunları aramak için boğazdan aşağı yerleştirilen küçük bir kamera ile ince, esnek bir tüp kullanan endoskopik testler yapılabilir.
48 saatten az süren hıçkırıkların genel sebepleri; aşırı gazlı içecek veya alkol tüketimi, büyük porsiyonlar yemek, heyecan ve stres atakları, ani sıcaklık değişiklikleri ve sakız çiğnerken hava yutmak olarak sıralanır. Hıçkırık 48 saatten fazla sürerse sinir tahrişi veya hasarına sebep olabilir.
Kalıcı hıçkırık nöbetlerinin nedeni, diyafram kasına hizmet eden vagus sinirlerinin veya frenik sinirlerin hasar görmesi ve tahriş olmasıdır. Sinirleri tahriş edebilecek veya zarar verebilecek faktörler; kulak zarına değen bir nesne, boğazınızdaki bir tümör, bir kist veya guatr, reflü, boğaz ağrısı veya larenjit olarak sıralanır.
Merkezi Sinir Sistemi Hastalıkları
Merkezi sinir sisteminde travma sonucu oluşan bir tümör, hasar veya enfeksiyon, vücudun hıçkırık refleksinin kontrolden çıkmasına neden olabilir. Ensefalit, menenjit, inme, kraniyoserebral travma, tümörler gibi hastalıklar hıçkırıklara neden olabilir.
Metabolik Hastalıklar ve ilaçlar
Uzun süreli hıçkırıkları tetikleyebilecek faktörler; anestezi, diyabet, elektrolit dengesizliği, böbrek hastalığı, steroidler, sakinleştiriciler olarak sıralanır.
Hıçkırığın Belirtileri Nelerdir?
Hıçkırıkların kendisi bir semptomdur. Bazı durumlarda göğüs, karın veya boğazda hafif bir sıkışma hıçkırıklara eşlik edebilir. Normal şartlarda nispeten kısa sürede geçmesi gereken hıçkırık, 48 saatten uzun sürüyorsa veya şiddeti nedeniyle yemek yeme, uyuma veya nefes almada sorun yaratıyorsa doktora başvurulması önerilir.
Hıçkırık Tanı Yöntemleri Nelerdir?
Uzun süren ve inatçı hıçkırıklarda doktor, hastanın ayrıntılı tıbbi geçmişini dinledikten sonra fizik muayene yapılır. Uzun süreli hıçkırık tanısı için; hıçkırık süresi, süresi, hıçkırık ataklarının süresi, rutin olarak kullanılan ilaçlar, mevcut hastalık kontrolü, alkol ve sigara kullanımı hakkında fikir sahibi olarak altta yatan organik nedenleri inceler.
Fizik muayene sırasında; denge ve koordinasyonu, kas kuvveti ve tonunu, refleksleri, görüşü ve dokunma test edilerek ilk adımı gerçekleştirilir.
Doktorunuz hıçkırığın altında yatan bir tıbbi durumdan şüpheleniyorsa, aşağıdaki testlerden birini veya birkaçını önerebilir.
- Laboratuvar testleri: Kan örneklerinizi diyabet, enfeksiyon, böbrek hastalığı açısından kontrol edebilir.
- Görüntüleme testleri: Göğüs röntgenleri, bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRI) vagus siniri, frenik sinir veya diyaframı etkileyebilecek anatomik anormallikleri tespit edebilir.
- Endoskopik testler: Yemek borunuzdaki veya nefes borunuzdaki sorunları aramak için küçük kameralı ince, esnek bir tüp boğazınızdan geçirilir.
Hıçkırık Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Çoğu hıçkırık vakası tıbbi tedavi olmaksızın kendiliğinden geçer. Ancak, altta yatan bir tıbbi durum hıçkırıklara neden oluyorsa, bu durumu tedavi etmek hıçkırıkları ortadan kaldıracaktır.
İki günden uzun süren hıçkırıklar ilaç veya ameliyat gerektirebilir. Baklofen, klorpromazin veya metoklopramid içeren ilaçlar sadece doktor tavsiyesi ile kullanılmalıdır. Daha az invaziv tedaviler etkili olmazsa, doktor frenik siniri bloke etmek ve hıçkırıkları durdurmak için bir anestetik enjeksiyonu önerebilir.
Başka bir seçenek de, vagus sinirine hafif elektrik stimülasyonu sağlamak için pille çalışan bir cihazı cerrahi olarak implante etmektir. Bu prosedür en yaygın olarak epilepsi tedavisinde kullanılır, ancak aynı zamanda inatçı hıçkırıklara da yardımcı olur. Kronik hıçkırığı olan kişiler gaza neden olan gazlı içeceklerden ve yiyeceklerden uzak durmalıdır. Günlük öğünlerden daha az miktarda yemek faydalıdır.
Çoğu hıçkırık vakası, herhangi bir tıbbi tedavi gerektirmeden kendi kendine geçer. Altta yatan bir tıbbi durum hıçkırıklara neden oluyorsa, durumu tedavi etmek hıçkırıkları ortadan kaldırabilir. İki günden uzun süren hıçkırıklarda önce ilaç verilir.
İlaç tedavisinin yeterli ve etkili olmadığı durumlarda cerrahi işlemlere başvurulabilir. -Başka bir seçenek de, vagus sinirinize hafif bir elektrik iletimi sağlamak için pille çalışan bir cihazı cerrahi olarak implante etmektir. Bu prosedür genellikle epilepsi tedavisinde kullanılır. Ayrıca kalıcı hıçkırıkları kontrol etmeye yardımcı olur.
Doğal hıçkırık tedavileri aşağıda listelenmiştir.
- Buzlu su içmek
- Yüzü soğuk suyla yıkamak
- Limon gibi keskin kokulu bir madde koklamak
- Hızlı nefes almak
Kese kağıdına nefes almak veya nefesinizi 20-30 saniye tutmak hıçkırığın geçmesinde etkili olabilir. Bu teknik, diyaframı gevşetmek için akciğerlerde yeterli karbondioksit birikmesine izin verir. Hipnoz ve akupunktur gibi alternatif tıp tedavileri, diğer yöntemler de inatçı hıçkırıklara yanıt vermediğinde yardımcı olabilir. Hıçkırığı durdurmak için kesin olarak etkili bir ilacın varlığı henüz kanıtlanmamıştır.