Deri, insan vücudunun korunması, sıcaklığın düzenlenmesi ve duyu gibi birçok hayati fonksiyona hizmet eder. Dermatolojik bozukluklar olarak da bilinen cilt hastalıkları cildi, saçları, tırnakları ve mukoza zarlarını etkileyerek çeşitli semptomlara ve fiziksel değişikliklere neden olur. Deri hastalıklarına genetik yatkınlık, çevresel faktörler ve otoimmün reaksiyonlar gibi faktörler neden olabilir. Cilt hastalıklarından bazıları akne, egzama, sedef, kurdeşen ve cilt kanseridir.
Akne, dünya çapında milyonlarca insanı etkileyen yaygın bir cilt hastalığıdır. Saç köklerinin yağ ve ölü deri hücreleri tarafından tıkanmasından kaynaklanır. Sivilce, siyah nokta ve beyaz nokta oluşumuna yol açar. Akne en çok gençlerde ve genç yetişkinlerde görülür. Ancak her yaştan insanı etkileyebilir. Şiddetli vakalarda akne yara izine neden olabilir ve kişinin özgüvenini etkileyebilir.
Atopik dermatit olarak da bilinen egzama, kaşıntılı, kırmızı ve iltihaplı cilt lekeleri ile ilgili kronik bir cilt hastalığıdır. Egzamanın genetik ve çevresel faktörlerin bir araya gelmesiyle oluştuğuna inanılmaktadır. Egzama belirtileri arasında kuru, pullu cilt, yoğun kaşıntı ve cilt enfeksiyonları yer alır. Sedef hastalığı cildi, tırnakları ve eklemleri etkileyen kronik bir otoimmün hastalıktır. Sedef hastalığına aşırı aktif bir bağışıklık sistemi neden olur. Bu da cilt hücrelerinin hızla büyüyerek pullu ve kırmızı cilt lekelerinin oluşmasına yol açar.
Sedef hastalığı eklem ağrısı ve iltihaplanmaya da neden olabilir. Cilt kanseri ise, cilt hücreleri güneşin ultraviyole ışınlarından zarar gördüğünde gelişen ciddi bir durumdur. Ürtiker olarak da bilinen kurdeşen, ciltte görülen kırmızı, kaşıntılı ve şişmiş lekelerdir. Kurdeşen, ilaçlar, gıdalar veya enfeksiyonlar gibi alerjik bir reaksiyondan kaynaklanır. Kurdeşen birkaç saatten birkaç haftaya kadar sürebilir. Tüm bu hastalıklar cilt hastalıkları içinde yer alır.
Cilt Hastalıklarının Nedenleri
Cilt hastalıkları çeşitli faktörlerden kaynaklanır. En yaygın nedenlerden biri genetiktir. Çünkü bazı cilt rahatsızlıkları kalıtsal olabilir. Güneş ışığı, kirlilik ve sert kimyasallara maruz kalma gibi çevresel faktörler de cilt hastalıklarına yol açabilir. Bakteri, virüs ve mantarların neden olduğu enfeksiyonlar akne, siğil ve saçkıran gibi cilt rahatsızlıklarına neden olur. Bağışıklık sisteminin sağlıklı cilt hücrelerine saldırdığı otoimmün bozukluklar sedef hastalığı ve lupus gibi rahatsızlıklara neden olabilir. Kötü beslenme, egzersiz eksikliği ve stres gibi yaşam tarzı faktörleri de cilt hastalıklarının gelişiminde rol oynayabilir. Uygun şekilde tedavi etmek için bir cilt rahatsızlığının nedenini belirlemek önemlidir. Bu sebeple eğer bir cilt hastalığınız varsa mutlaka bir cilt uzmanına danışmanız gerekmektedir.
Kozmetik Kullanımı Cilt Hastalığı Yapar Mı?
Kozmetik kullanımı her yaştan ve cinsiyetten insan arasında yaygın bir uygulamadır. Kozmetik ürünleri kişinin görünümünü iyileştirmek ya da güzelleştirmek için kullanılır. Ancak cilt hastalıkları yapma konusunda endişeler vardır. Birçok kişi kozmetik kullanmanın cilt hastalıklarına neden olabileceğinden endişe etmektedir. Kozmetik kullanımı cildi tahriş ederek geçici kızarıklık ve kaşıntıya yol açabilirken, uzun süreli cilt hastalığına da neden olabilir.
Fakat çoğu kozmetik ürünü, tahriş edici ve toksik maddeler içermediğinden emin olmak için titiz testlerden geçirilir. Ancak bazı kişiler kozmetik ürünlerdeki bazı bileşenlere karşı alerjik reaksiyon gösterebilir ve bu da ciltte tahrişe ve diğer semptomlara yol açabilir. Yaygın alerjenler arasında kokular, koruyucular ve boyalar bulunur. Bir başka endişe de son kullanma tarihi geçmiş kozmetiklerin kullanılmasıdır.
Eski ürünler, cilt enfeksiyonlarına ve diğer sağlık sorunlarına neden olabilecek bakteriler barındırabilir. Bu sebeple kozmetik ürünü kullanırken, ürünleri uygulamadan önce ellerin yıkanması ve eski veya son kullanma tarihi geçmiş ürünlerin değiştirilmesi gerekmektedir.
Cilt Hastalığı Nasıl Geçer?
Akne gibi hafif rahatsızlıklardan sedef hastalığı ve egzama gibi daha ciddi hastalıklara kadar birçok farklı cilt hastalığı türü vardır. Cilt hastalığının türü ne olursa olsun, durumu etkili bir şekilde yönetmek ve tedavi etmek için nasıl tedavi edilmesi gerektiğinin bilinmesi gerekir.
Cilt hastalıkları, vücudun bağışıklık sistemi enfeksiyonla savaştıkça veya hasarlı cildi iyileştirdikçe zamanla kendiliğinden geçer. Bazı durumlarda cilt hastalığı tamamen geçebilirken, bazılarında ise geride yara izleri veya görünür izler bırakabilir. Bir cilt hastalığının geçmesi için gereken süre, durumun türüne ve ciddiyetine bağlıdır. İyileşme sürecini hızlandırmaya ve semptomları hafifletmeye yardımcı olacak tedavi seçenekleri mevcuttur.
Örneğin, iltihabı azaltmak ve iyileşmeyi desteklemek için kremler ve merhemler kullanılabilir. Tabii bunların kesinlikle doktor kontrolünde kullanılması gerekir. Bakteriyel enfeksiyonları tedavi etmek için antibiyotikler verilirken, mantar enfeksiyonlarını tedavi etmek için de farklı ilaçlar kullanılabilir. Daha ciddi cilt hastalıkları için ağızdan alınan ilaçlar veya iğne yapılması gerekli olabilir.
Tıbbi tedavilerin yanı sıra, yaşam tarzı değişiklikleri de iyileşmeyi desteklemeye ve cilt hastalıklarının geri dönmesini önlemeye yardımcı olabilir. Bunlar diyet, egzersiz alışkanlıkları ve stres yönetimi tekniklerindeki değişiklikleri içerebilir.
Belirli kimyasallara veya alerjenlere maruz kalmak gibi bilinen tetikleyicilerden kaçınmak da hastalıkları önlemeye ve semptomları azaltmaya yardımcı olabilir. Fakat en önemlisi cilt hastalığı olan kişilerin kesinlikle bu hastalıkları kendi başlarına geçirmeye çalışmamalıdır. Çünkü sizin hastalığın geçmesi için uyguladığınız teknikler hastalığın artmasına yol açabilir.