Kan grubu kontrolü, gebelikte ilk kontrol muayenesinde yapılan testler arasındadır. Kan uyuşmazlığında bahsedilen detay Rh uyumsuzluğudur. Anne adayının Rh (-) kan grubuna ve baba adayının Rh (+) kan grubuna sahip olması, anne adayı ile baba aday arasında Rh uyumsuzluğu olduğu anlamına gelir.
Rh uyumsuzluğu şu şekilde gerçekleşir; Rh (-) anne ve Rh (+) babanın çocuğu varsa, ilk bebek Rh + ise bu bebekte sorun yoktur. Ancak ilk bebeğin Rh (+) olması annenin Rh faktörüne karşı antikor geliştirmesine neden olur. Bu antikorlar ilk gebelikte çok yavaştır ve bebeğe geçmediği için ilk bebek etkilenmez. İlk gebelikte oluşan bu antikorlar, sonraki gebeliklerde farklı tiplerde görülür ve bebeğe geçebilmeleri için annenin kanında kolaylıkla bulunur.
İkinci ve sonraki gebeliklerde annenin kanına karşı antikor denilen silahlar bebekte Rh + kanı yakalar ve kırmızı kan hücrelerini yok eder. Bu nedenle anne ikinci bebeğe hamileyken ikinci bebek Rh + ise annedeki silahlar bebeğin kanına geçtikleri andan itibaren Rh + alyuvarlarını yok etmeye başlayacaktır. Bu nedenle anne adayında Rh (-) ve baba adayında Rh (+) kan grubu varsa ilk gebelikten itibaren bu antikorun gelişmesini önlemek için önlemler alınmalıdır.
Kan Uyuşmazlığı Tanısı Nasıl Konur?
Anne ve babanın kan grubu hamilelik sırasında doktora ilk ziyarette belirlenir. Geçmişte düşük, kürtaj veya ölü doğum öyküsü sorgulanır. Anne ve babanın Rh faktörleri negatifse sorun değil. Anne negatifse ve baba pozitifse, doğan çocuk pozitifse Rh uyumsuzluğu riski vardır. Bu durumda anne, dolaylı kan pıhtı testi ister. Bu test normalde negatif olmalıdır. Pozitif ise, çiftler arasında Rh uyuşmazlığı olduğu anlamına gelir. Test sonucu ayrıca kan uyumsuzluğunun derecesini de gösterir. RhoGam doğumdan önce anneye verilir. Bebeğiniz doğduğu andan itibaren sarılığa karşı yakından izlenir.
Kan Uyuşmazlığı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Biluribin, doğumdan sonra düzenli aralıklarla bebeğinizin kanında test edilir. Biluribin değerleri çocuğun gün, vücut ağırlığı ve gebelik haftasına göre tablo halinde verilmiştir. Doktorlar bir çocuğun tedavi planını belirlemek için bu tabloyu kullanır.
Kan uyuşmazlığının çocuk üzerindeki etkileri ve tedavi yöntemleri: Sarılık gelişen çocuğa damar yolu açılır, sıvı verilir ve fototerapi başlanır. Fototerapi, yeni doğmuş bir bebeğin karaciğerinin yıkayamadığı bilirubini çözmek için belirli bir dalga boyundaki UV ışınlarını kullanır ve onu idrarla dışarı atar. Yenidoğan, belirli aralıklarla UV (mavi ışık) ışınları yayan flüoresan lambaların altına yerleştirilir ve yeterli sıvı girildiğinde sarılığın (karaciğerin yıkayamayacağı bir bilirubin seviyesi) azalması beklenir. Bebekle Rh uyumsuzluğunun derecesini ölçmek için doğrudan bir Coombs testi ve tam kan sayımı yapılır.
Hemolitik hastalık, yatak için doğrudan test pozitif olan çocuklarda ortaya çıktı. Buna göre hemoglobin azalır. Sarılık fototerapi ile kontrol altına alınamıyorsa bebeğin kanı değiştirilebilir. Bazı ciddi vakalarda bebeğin kanını birkaç kez değiştirmek gerekebilir. Rh uyumsuzluğu annenin rahminde başlarsa, bebeğe hamilelik sırasında transfüzyon yapılabilir. Rh uyuşmazlığı erken tespit edilmez ve bebeğe zamanında müdahale edilmezse bebekte Kernicterus adı verilen bir hastalık gelişecektir. Bu hastalık, Biluribin maddesinin beyin hücrelerine zarar vermesi nedeniyle oluşur.
Bebeklerde zihinsel ve fiziksel engel riski artmaktadır. Bu yenidoğanlar kalıcı atak riski altındadır. Şiddetli anemi ve buna bağlı kalp yetmezliği meydana gelebilir. Kernikterus yaşamı tehdit eden bir hastalıktır ancak günümüzde yakın ve düzenli gebelik takibi ve gelişmiş gebelik öncesi ve sonrası bakım fırsatları nedeniyle son derece nadirdir.
Bizi takip etmeyi unutmayın…
“Kan Uyuşmazlığı Nedir” üzerine bir yorum